Czy polskie prawo jest gotowe na paperless?

Nie ma najmniejszych przeszkód prawnych, aby w Polsce jako państwie unijnym praktycznie w pełni funkcjonować cyfrowo – jako przedsiębiorca czy obywatel.

Na szczęście dla naszego państwa, problematyka i podstawy prawne dla paperless są przepisami w randze rozporządzenia unijnego. Na szczęście – bo już obowiązują i można je stosować.

Wbrew wypowiedziom niektórych polityków, a nawet prawników prawo UE ma prymat nad naszym prawem. Unijny akt prawny ma pierwszeństwo nad polskimi ustawami. A do wprowadzenia paperless zmiana konstytucji nie jest potrzebna.

Oczywiście są pewne wyjątki, gdy przepisy wymuszają jako lex specialis dokument papierowy, ale są to szczególne przypadki i najczęściej związane ze specjalistycznymi działami administracji.

Paperless rangi unijnej

Podstawą dla stosowania paperless jest „Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 910/2014 w sprawie identyfikacji elektronicznej i usług zaufania w odniesieniu do transakcji elektronicznych na rynku wewnętrznym eIDAS (L 257/73)”.

Definicja dokumentu elektronicznego w eIDAS– pozwala, aby była nim muzyka w formacie MP3, film MP4 albo zdanatyzowany dokument wpisany w blockchain.

Na podstawie eIDAS możemy, gdy jest wymagany podpis własnoręczny, składać kwalifikowany podpis elektroniczny, czy to ze względów faktycznych, materialno-prawnych czy proceduralnych. Nie ma przeszkód prawnych, aby składać podpis własnoręczny w dokumencie elektronicznym spełniając formę pisemną.

Polska na tle Europy

Praktycznie wszyscy nasi sąsiedzi jak np. Niemcy, Czechy, Słowacja, Estonia, Litwa, o innych państwach europejskich nie wspomnę, funkcjonują bez papieru lub już wdrażają swoje rozwiązania opierające się na usługach zaufanych eIDAS.

Skoro wszędzie tam jest to możliwe, to dlaczego nie u nas? Nie ma barier prawnych ani trudności z dostępem do narzędzi technologicznych pozwalających na funkcjonowanie bez papieru. Jednak średnio co tydzień dzwonią do mnie znajomi i klienci, że odbiorca każdy dokument podpisany elektronicznie chce jeszcze podpisać własnoręcznie. Takie sytuacje nie powinny mieć miejsca. W XXI wieku i to w trzeciej dekadzie jest to nie do pojęcia!

Są jednak inne przeszkody, ale wynikają zupełnie z innych przyczyn. Opisuję je szerzej w materiale „Transformacja cyfrowa? Nie da się!” trzy najważniejsze przeszkody na drodze zmiany  polskiego biznesu i administracji   i jak je pokonać”.

Dr hab. Dariusz Szostek, prof. UO, ekspert kampanii #BiznesBezPapieru.

Kancelaria Szostek_Bar i Partnerzy jest merytorycznym partnerem kampanii #BiznesBezPapieru.

Jeżeli planujesz lub prowadzisz cyfryzację organizacji, zapisz się na newsletter #BiznesBezPapieru, a otrzymasz od nas analizy, poradniki i case studies.